بخش خصوصی بدون حمایت بودجهای، در خطر خاموشی
کارآفرینی در استان، بهرغم محدودیتها، ظرفیتهای بزرگی برای توسعه صنعتی و اشتغالزایی دارد، تجربه کارآفرینان نشان میدهد که با حمایت دولت، بانکها و اتاق بازرگانی میتوان چراغ بخش خصوصی را روشن و مسیر رشد را هموار ساخت.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «بجنا» اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بهعنوان نهادی اثرگذار در توسعه اقتصادی کشور، نقش مهمی در حمایت از کارآفرینان و سرمایهگذاران ایفا میکند.
این نهاد با فراهمکردن بسترهای قانونی و صدور کارتهای بازرگانی، تسهیل صادرات و واردات، برگزاری نشستهای تخصصی و پیگیری مشکلات بخش خصوصی، تلاش دارد مسیر فعالیتهای اقتصادی را هموار سازد.
اتاق بازرگانی همچنین با ایجاد ارتباط میان کارآفرینان و دستگاههای اجرایی، ارائه آموزشهای تخصصی و طرح مسائل در شوراها و کارگروههای مختلف، زمینهای برای رفع موانع تولید و سرمایهگذاری فراهم میآورد. به همین دلیل، بسیاری از فعالان اقتصادی اتاق بازرگانی را بازوی توانمند بخش خصوصی در تعامل با دولت و حاکمیت میدانند.
در همین راستا، گفتگویی داشتیم با یکی از کارآفرینان شهرستان گرمه که با راهاندازی چندین واحد تولیدی توانسته سهم مهمی در اشتغالزایی و توسعه صنعتی استان داشته باشد. وی دو شرکت در حوزه صنایع پاییندستی شرکت آلومینا ایران تأسیس کرده که محصول «آلفاآلومینا» و «اکتیو آلومینا» را تولید میکنند، محصولاتی که عمدتاً در صنایع سرامیک، چینی مظروف، نسوز، کاتالیست و پای کاتالیسم کاربرد دارند و جایگاه ویژهای در زنجیره تولید کشور دارند.
کارآفرین نمونه استانی در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «بجنا» با معرفی کارگاهای تولیدی خود اظهار کرد: بنده از سال ۱۳۹۴ در شهرک صنعتی شهید محمدزاده شهرستان گرمه مشغول فعالیت هستم و در حال حاضر چهار شرکت تولیدی دارم.
مجید اجلالی افزود: دو شرکت در حوزه صنایع پاییندستی شرکت آلومینا ایران فعالیت میکنند و محصول آلفاآلومینا و اکتیو آلومینا را تولید میکنیم. این محصولات عمدتاً در صنایع سرامیک، چینی مظروف، نسوز، کاتالیست و پای کاتالیسم مصرف دارند.
وی بیان کرد: شرکت سوم تحت عنوان «شمش منیزیم خراسان» مأموریت تولید فلز منیزیم را بر عهده دارد. با توجه به معادن مناسب سنگ معدن دولومیت در منطقه، امکان توسعه این صنعت بسیار زیاد است. فعلاً یک واحد ۶۰۰۰ تنی را آغاز کردهایم که فاز اول آن با ظرفیت ۱۵۰۰ تن وارد مدار شده است. امیدواریم با جذب سرمایه، ظرفیت تولید به ۶۰۰۰ تن برسد و در آینده به ۱۸ هزار تن در سال ارتقا یابد.
این کارآفرین گفت: واحد چهارم ما بخش ماشینسازی است. تمام ماشینآلات صنعتی مورد نیاز خودمان شامل کورهها، آسیابها و خطوط صنعتی را طراحی، تولید، نصب و بهرهبرداری میکنیم. یکی از مزیتهای شرکت همین خودکفایی در ماشینسازی است. علاوه بر این، طرف قرارداد شرکتهای بزرگی مانند فولاد مبارکه اصفهان، صنایع سرامیک و حتی یک واحد پتروشیمی در ماهشهر تحت عنوان سولفات آمونیوم هستیم.
اجلالی با بیان اینکه دو چالش اصلی ما مربوط به زیرساخت برق و آب است، تصریح کرد: در زمینه برق اقدامات خوبی با همت دولت قبل و دولت حاضر انجام شده و امیدواریم هرچه زودتر مشکل تأمین برق شهرک صنعتی گرمه برطرف شود. مشکل دیگر مربوط به تأمین آب است که قول دادهاند با حفر چاه جبران شود.
وی افزود: چالش جدی دیگر تأمین مالی است، چه در سرمایه در گردش واحدهای فعال و چه در سرمایه ثابت طرحهای توسعه. امیدواریم با مصوبات سفر ریاست جمهوری و نقد شدن تسهیلات، بخشی از این مشکلات برطرف شود.
این کارآفرین گرمهای در پاسخ به سوال اینکه کارخانه شما چه میزان اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم دارد، عنوان کرد: فعالیت خود را در سالهای ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ با سه نفر لیست بیمه آغاز کردیم و اکنون حدود ۴۰۰ نفر بهصورت مستقیم در شرکت مشغول به کار هستند. اشتغال غیرمستقیم نیز شامل رانندگان، تأمین غذا و ایابوذهاب میشود، اما آمار دقیقی از آن نداریم.
اجلالی با اشاره به نقش اتاق بازرگانی در همراهی و حمایت از سرمایهگذاران و کارآفرینان، خاطرنشان کرد: اتاق بازرگانی خدماتی چون صدور کارت بازرگانی و تسهیل صادرات و واردات حمایت داشته البته اخیراً با فعال شدن اتاق بازرگانی و برگزاری نشستهای «سهشنبههای تسهیلگری» عملکرد خوبی داشته و اتفاقات مثبتی در حال رخ دادن است.
این کارآفرین با اشاره به مهمترین نیاز کارآفرینان استان برای رشد و توسعه تصریح کرد: نخستین نیاز، همراهی بانکها در تأمین مالی پروژههاست، چه سرمایه ثابت و چه سرمایه در گردش. مشکل دیگر مربوط به زیرساختهاست، بسیاری از شهرکهای صنعتی استان با کمبود آب، برق و گاز مواجهاند. علاوه بر این، بروکراسی اداری در سازمانهایی مانند ثبت شرکتها و سازمان صمت مشکلاتی ایجاد کرده که امیدواریم با همراهی مسئولان استانی برطرف شود.
وی در پایان گفت: اگر چراغ کمجان بخش خصوصی در استان حمایت نشود، نمیدانم چقدر دوام خواهد آورد. ظرفیتهای زیادی برای ایجاد صنایع اختصاصی در استان وجود دارد و امیدواریم نگاه ویژهای به استانهای کمبرخوردار شود.
اجلالی گفت: اگر در بودجهنویسی کشور اعتبارات اختصاصی برای این استانها در نظر گرفته شود، میتوان مزیت رقابتی نسبت به استانهای برخوردار ایجاد کر، در غیر این صورت، شرایط همچنان مانند گذشته باقی خواهد ماند.
توسعه پایدار بدون آموزش و فرهنگسازی محقق نمیشود
عضو اتاق بازرگانی بجنورد در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «بجنا» با اشاره به ابعاد توسعه از نگاه اتاق بازرگانی ، عنوان کرد: توسعه به معنای رشد و تحول بنیادی در تمامی زمینههاست، اقتصادی، صنعتی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، بهداشت، سلامت و آموزش، همه این مؤلفهها باید در کنار هم دیده شوند تا توسعه واقعی شکل گیرد.
زهرا معینی افزود: نبود توسعه سیاسی و فرهنگی مانع تحقق توسعه اقتصادی خواهد شد، تکتک افراد جامعه باید به رشد فرهنگی و بلوغ فکری برسند تا بتوانند حتی در حوزه اقتصاد، توسعه را رقم بزنند. همچنین اگر سیاستها همسو با رشد و توسعه نباشند و در جهت تقویت اقتصاد حرکت نکنند، توسعه اقتصادی اتفاق نخواهد افتاد.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی استان با بیان اینکه در حوزه بهداشت و سلامت نیز همه افراد جامعه باید از سطح مناسبی از درمان، سلامت و بهداشت برخوردار باشند تا بتوانند در مسیر توسعه کشور نقشآفرینی کنند، گفت: آموزش مهمترین بخش توسعه است؛ زیرا بدون آموزش، هیچیک از ابعاد دیگر به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.
وی افزود: توسعه باید همهجانبه باشد تا بتواند تحولات اقتصادی و صنعتی را بهطور واقعی رقم بزند. تمامی این موارد باید در بلندمدت و به شکلی پایدار دنبال شوند تا توسعهای پایدار برای استان و کشور حاصل گردد.
معینی با بیان اینکه اتاق بازرگانی بهعنوان یکی از اجزای پیشبرنده توسعه اقتصادی عمل میکند، خاطرنشان کرد: ظرفیتهای این تشکل، بهویژه کمیسیونهای تخصصی آن، میتوانند همچون بدنه کارشناسی در تعامل و مشارکت با حاکمیت نقشآفرینی کرده و روند توسعه را پیش ببرند.
وی گفت: این نهاد در برگزاری رویدادها و همایشهای استان ـ اعم از فرهنگی، ورزشی، اقتصادی و سیاسی ـ مشارکت فعال دارد. همچنین در حوزه فرهنگ کارآفرینی همواره حامی کارآفرینان بوده و مسائل و مشکلات آنان را در شوراها و کارگروههای مختلف مطرح کرده است؛ از جمله شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی، کارگروههای تسهیل و کارگروه اقتصاد مقاومتی.
اتاق بازرگانی موانع کارآفرینان را شش برابر مؤثرتر رفع میکند
عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی خراسان شمالی، اتاق بازرگانی را بهعنوان عضوی مؤثر در این سازوکارها، در رفع موانع کارآفرینان دانست و اظهار کرد: اتاق بازرگانی بر این باور است که با حل مسائل آنان، توسعه کارآفرینی محقق میشود. مطالعات نشان میدهد رفع موانع کارآفرینان موجود، اثرگذاریای بهمراتب بیشتر از جذب سرمایهگذاری دارد، تا حدی که توان آن تا شش برابر برآورد شده است.
وی ادامه داد: در همین راستا، اتاق بازرگانی دورههای آموزشی مستمر برای توانمندسازی فعالان اقتصادی و کارآفرینان برگزار میکند. مأموریتهای اتاق نیز در ادامه این مسیر تعریف میشود؛ شامل تداوم دورههای آموزشی، حمایت ساختاری و حقوقی از کارآفرینان، و برگزاری نشستهای تخصصی با معاونان و وزرای دولت و نیز تعامل نزدیک با استاندار و سایر نهادهای اثرگذار در استان. هدف از این اقدامات، تقویت فرهنگ توسعه اقتصادی و تسهیل فضای کارآفرینی در سطح استان و کشور است.
معینی در پاسخ به سوال اینکه چه ظرفیتهایی در استان وجود دارد که اتاق بازرگانی میتواند آنها را بالفعل کند، گفت: همزمان با برگزاری همایش سرمایهگذاری در استان، کمیسیون سرمایهگذاری اتاق بازرگانی مجموعهای از فرصتهایی را شناسایی کرد که از نگاه دستگاههای اجرایی مغفول مانده بودند. وی افزود: این ظرفیتها بسیار ارزشمند هستند و در صورت بالفعل شدن، میتوانند حتی در سطح ملی جایگاه ویژهای برای استان ایجاد کنند.
وی با بیان اینکه این ظرفیتها در قالب بستههای سرمایهگذاری معرفی شدهاند، اظهار کرد: بخشی از آنها هماکنون در کارگروه امور زیربنایی در حال بررسی است و در صورت تصویب، بهعنوان مجوزهای بینام ارائه خواهند شد. بخش دیگری نیز بهعنوان فرصتهای سرمایهگذاری اعلام شده است.
این عضو اتاق بازرگانی با اشاره به اهمیت نقش اتاق بازرگانی، تصریح کرد: اتاق بازرگانی تلاش کرده است تا دستگاههای مختلف را برای تأمین زیرساختها و اختصاص منابع به این طرحهایی که تاکنون مغفول مانده بودند، همراه کند. پیگیری این موضوع همچنان ادامه دارد و امیدواریم در آینده نزدیک این ظرفیتها به مرحله اجرا برسند.
طرحها باید با حداقل منابع بیشترین خروجی داشته باشند
معینی با بیان اینکه در شرایط کنونی کشور با کمبود منابع مالی و نقدینگی مواجه است، اظهار کرد: ضروری است طرحهایی اجرا شوند که با حداقل منابع بتوانند بیشترین خروجی را داشته باشند. زیرا اکثر طرحهای سرمایهگذاری در کشور تسهیلاتمحور هستند و مشکلات نقدینگی ایجاب میکند که منابع محدود بهصورت هدفمند تخصیص یابند.
وی افزود: علاوه بر مسائل مالی، شرایط محیطزیستی و اقلیمی کشور نیز باید در نظر گرفته شود، بهویژه در حوزههایی مانند آب و انرژی که منابع محدودی در اختیار داریم، لازم است طرحها بهگونهای اولویتبندی شوند که با حداقل زیرساختها بیشترین بازدهی حاصل شود.
وی در ادامه گفت: بهعنوان نمونه، یکی از پیشنهادهای کمیسیون سرمایهگذاری اتاق بازرگانی مربوط به مدیریت پسماند در استان است. در حال حاضر روزانه حدود ۳۰۰ تن زباله در استان تولید میشود، اما هیچ برنامه مشخصی برای بازیافت آن وجود ندارد. اگر سرمایهگذاران به این حوزه هدایت شوند، علاوه بر حل یکی از مشکلات اساسی استان، میتوان با حداقل منابع طرحی را اجرا کرد که توسعه پایدار را به همراه داشته باشد.
اتاق بازرگانی با آموزش و تسهیلگری، مشکلات کارآفرینان را حل میکند
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی استان با اشاره به کارآفرینان و سرمایهگذاران مورد حمایت این اتاق، اظهار کرد: در سال گذشته کمیسیون سرمایهگذاری اتاق بازرگانی جلسات متعددی برگزار کرد، بخشی از این جلسات آموزشی و مشاورهای بود که بر موضوعاتی همچون تأمین اجتماعی و مالیات تمرکز داشت، حوزههایی که بسیاری از کارفرمایان با مشکلات جدی در آن مواجه هستند. هدف از برگزاری این نشستها، ارائه آموزش و مشاوره تخصصی برای هموارسازی مسیر حل مشکلات و ارائه راهکارهای کارشناسی بود.
وی با بیان اینکه اتاق بازرگانی در هیئتهای بدوی و تجدیدنظر مرتبط با تأمین اجتماعی و مالیات نیز حضور فعال داشته است، گفت: تلاش شد با حضور مداوم در این جلسات، از حقوق کارآفرینان دفاع شود و فضایی ایجاد گردد که نگاه دولت به کارآفرینان نه بهعنوان طرف مقابل، بلکه بهعنوان شریک در توسعه اقتصادی تغییر کند. خوشبختانه این فرهنگ تا حدی در استان شکل گرفته و همراهی بدنه دولت را نیز به دنبال داشته است.
معینی افزود: در سال جاری نیز جلسات «سهشنبههای تسهیلگری» با ابتکار استانداری و حضور تمامی مدیران کل استان برگزار شد. وی افزود: این جلسات بهصورت شورایی اداری تشکیل میشد و در آن مشکلات سرمایهگذاران و کارآفرینان در کمیتههای تخصصی مطرح و بررسی میشد. پس از کارشناسی، راهکارهای عملی در جلسه اصلی ارائه میشد.
وی تصریح کرد: از ابتدای فروردین و پس از تعطیلات، این جلسات آغاز شد و در هر نشست حدود چهار تا پنج پرونده بررسی میشد. خوشبختانه بخش عمدهای از این پروندهها به نتیجه رسیده و مشکلات کارآفرینان حل شده است؛ جز در مواردی که درخواستها خارج از عرف و چارچوب قانونی بوده است.
توسعه پایدار با مشارکت نخبگان و مدیریت کارآمد محقق میشود
این عضو اتاق بازرگانی با بیان اینکه توسعه پایدار نقطه آغازین خود را از حاکمیت و حوزه قدرت میگیرد، عنوان کرد: حاکمیت بستر اصلی توسعه است، اما این بستر تنها زمانی کارآمد خواهد بود که تعاملگرا، شهروندمدار و مشارکتجو باشد و از ظرفیت نخبگان، کارشناسان، تشکلها، اتاقهای بازرگانی، اصناف و تعاون بهره گیرد. بدون این مشارکت فراگیر، توسعه پایدار محقق نخواهد شد.
وی با بیان اینکه همه عناصر جامعه اعم از شهروندان، نخبگان، کارشناسان و نمایندگان مردم در تشکلها باید انگیزه و زمینه مشارکت داشته باشند، گفت: تنها با اتکا به نیروی انسانی و بخش خصوصی میتوان بازار و جامعه را توانمند ساخت. وی افزود: با وجود گذشت بیش از هفتاد سال از تشکیل سازمان مدیریت و برنامهریزی و طرح مباحث توسعه، این موضوع عمدتاً در سطح گفتمان باقی مانده و هنوز نمود ملموس آن در زندگی مردم مشاهده نمیشود.
معینی ادامه داد: تحقق توسعه نیازمند برنامهریزی دقیق و مدیریت کارآمد است.
وی گفت: منابع و پتانسیلهای کشور باید شناسایی شود؛ از زیرساختها، بهداشت و درمان، آموزش، تولید ناخالص ملی و سایر شاخصها باید مشخص گردد که چه داریم و به کجا باید برسیم. تنها با تعیین اهداف روشن و تدوین استراتژی میتوان مسیر توسعه را هموار کرد.
وی افزود: توسعه مدیریت مهمترین عامل در این مسیر است. حاکمیت و مردم باید بیشترین نقش و اثرگذاری را ایفا کنند. دولت نیز باید از ظرفیت کارشناسی نخبگان، اساتید دانشگاه، تشکلها و شهروندان بهره ببرد و این قدرت را تقویت کند تا اهداف توسعه محقق شود. وی هشدار داد: در غیر این صورت، به جای توسعهیافتگی شاهد توسعهنیافتگی، افزایش فقر، عقبماندگی، فساد و رانت خواهیم بود.
نتیجه گیری: کارآفرینی در استانهای کمبرخوردار همچون خراسان شمالی نشان میدهد که با وجود محدودیتهای زیرساختی و مشکلات تأمین مالی، ظرفیتهای بزرگی برای توسعه صنعتی و اشتغالزایی وجود دارد.
تجربه مجید اجلالی و مجموعه تولیدی او بیانگر این واقعیت است که اگر حمایتهای لازم از سوی دولت، بانکها و نهادهایی مانند اتاق بازرگانی تقویت شود، میتوان چراغ بخش خصوصی را پرنورتر کرد و مسیر رشد پایدار را هموار ساخت.
نگاه ویژه به استانهای کمتر برخوردار و رفع موانع پیشروی کارآفرینان، نهتنها موجب رونق اقتصادی محلی خواهد شد، بلکه میتواند جایگاه ملی و حتی بینالمللی برای صنایع این مناطق ایجاد کند.
تهیه و تنظیم گزارش: امین فیروزبخت
انتهای خبر/